Öskürək uşaqlarda həkim ziyarətinə səbəb olan ən əhəmiyyətli tapıntıdır. Öskürəyin səbəbləri arasında çox şeyi saymaq olar.Bəzən öskürəyin səbəbi çox sadə olsa da bəzən astma da altdan gələ bilər. Bu yazıda sizə öskürəyin səbəblərini izah etməyə çalışdıq
Öskürək nə qədər tez-tez baş verir?
Öskürək uşaqlarda həkim ziyarətinə səbəb olan ən əhəmiyyətli tapıntıdır. On beş günə qədər kəskin, 30 gündən çox olduqda isə xroniki sayılır. Onun tezliyi 5-11 yaşlı uşaqlarda 10%, məktəbəqədər yaşlı uşaqlarda isə 22% olaraq bildirilmişdir.
Öskürənin səbəbləri nələrdir?
15 günə qədər öskürək, başqa əlamətlər və xüsusiyyətlər olmadığı təqdirdə yuxarı tənəffüs yollarının infeksiyası ilə əlaqədardır. On beş ilə otuz gün arasında uşaq yenidən qiymətləndirilməlidir. Ciddi bir xəstəliyə dəlalət edən bir tapıntı yoxdursa, bu, adətən yuxarı tənəffüs yollarının infeksiyası səbəbindən uzun sürən öskürək kimi qəbul edilir. Lakin öskürək müddəti 30 günü keçibsə, o, xroniki hal alıb və təcrübəli Uşaq Allergiya və/və ya Uşaq Sinə Xəstəlikləri üzrə mütəxəssis tərəfindən qiymətləndirilməlidir.
Xroniki öskürəyin səbəbləri
Uşaqlarda xroniki öskürəyə səbəb olan bir çox xəstəlik var. Buna görə də ətraflı anamnez alınmalı və müayinə aparılmalıdır. Daha sonra tapıntılara uyğun olaraq laboratoriya testləri aparılmalıdır.
Uşağın yaşı, öskürəyin xarakteri, öskürəyin tezliyi və tetikleyicileri, öskürəyi müşayiət edən başqa bir simptomun olması, ailə tarixi və varsa əvvəlki müalicələr sorğulanmalıdır.
Hansı xroniki öskürək astmadır?
Xroniki öskürək olan uşaqda ən vacib məsələ astmanın qiymətləndirilməsidir. Astma öskürək, hırıltı, nəfəs darlığı və döş qəfəsində sıxılma ilə xarakterizə olunur. Quru öskürək, gecə öskürək və idmanla artan öskürək astmaya işarə edir. Ailədə və/yaxud şəxsi allergik xəstəlik tarixinin olması vacibdir. Fiziki müayinə zamanı allergik ekzema və allergik rinit kimi başqa bir allergik xəstəliyin əlamətləri ola bilər. Laboratoriya tapıntılarında xəstənin qanında və ya dəri allergiyası testlərində allergen həssaslığının təsbiti, yaş uyğun olduqda ağciyər funksiya testində tənəffüs yollarında həssaslığın müəyyən edilməsi və astma müalicəsinə cavab verilməsi astmanın diaqnozunu qoyur. Bəzi uşaqlarda nəfəs darlığı olmur və xroniki öskürək astmanın yeganə əlaməti ola bilər. Ancaq bu vəziyyət uşaqlarda böyüklərdən daha az yaygındır.
Öskürəyin səbəbi kimi anazal damcı
Uşaqlarda xroniki öskürəyin digər mühüm səbəbi böyüklərdəki qədər olmasa da, burun arxasından axıntıdır. Burun alerjisi, sinüzit, dərmanlar və ətraf mühitin qıcıqlandırıcıları bu vəziyyətə səbəb ola bilər. Bu xəstələrdə öskürəkdən əlavə, boğazda axıntı, qıcıqlanma hissi, boğazı təmizləmək ehtiyacı, burun tıkanıklığı və ya axıntı var. Xəstələr bəzən boğuq səsdən şikayət edirlər. Lakin azyaşlı uşaqlarda burun arxasından boğaza axıntı ilə bağlı məlumat əldə etmək mümkün olmur və bəzən bu xəstəliklər axıntısız öskürəyə səbəb ola bilir.
Öskürəyin səbəbi kimi reflü
Uşaqlarda xroniki öskürəyin başqa bir səbəbi yuxarıda qeyd olunanlardan daha az yaygın olsa da; Bu, qidanın mədədən özofagusa keçməsi kimi təyin olunan reflü xəstəliyidir. Yetkinlərdən fərqli olaraq, uşaqlarda tənəffüs əlamətlərinə səbəb olur. Ən əhəmiyyətli tapıntı xroniki öskürəkdir. Buna görə də xroniki öskürək olan uşaqlar reflü baxımından qiymətləndirilməlidir.
Nəticədə
Xroniki öskürək uşaqlarda ümumi bir vəziyyətdir. Bunun altında yatan mühüm xəstəliklər ola bilər. Çünki; Xəstələr təcrübəli həkimlər tərəfindən qiymətləndirilməli, analizlər aparılmalı və buna uyğun olaraq nəzarət edilməlidir.
